Poezja Marii Pawlikowskie-Jasnorzewskiej na spotkaniu DKK

„Nie widziałam cię już od miesiąca.

I nic. Jestem może bledsza,

trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca,

lecz widać można żyć bez powietrza!”

„Miłość (Nie widziałam cię już od miesiąca)”, 1926 r.

Każdego roku 21 marca obchodzony jest Światowy Dzień Poezji. Jest to dobry moment, aby zastanowić się, jakie miejsce zajmuje poezja we współczesnym świecie. Dlatego też na spotkaniu naszego DKK, które odbyło się 20 marca rozmawiałyśmy o Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i jej poezji. Poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojennego decyzją Senatu Rzeczypospolitej Polskiej została patronką roku 2025. W lipcu tego roku przypada 80. rocznica śmierci poetki. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska to postać powszechnie znana, ale nawet miłośników jej twórczości może zaskoczyć informacja, że poetka była też uzdolnioną malarką. W młodości tworzyła sporo akwareli i rysunków, a nawet zarabiała na ich sprzedaży. Świat malarstwa Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej to kraina barwna, pełna symboli i baśniowej fantazji. Należała do rodu artystów – jej dziadek Juliusz Kossak, ojciec Wojciech oraz brat Jerzy byli znanymi malarzami. Utalentowana literacko była też najmłodsza z rodzeństwa Magdalena, popularna pisarka satyryczna publikująca pod przybranym nazwiskiem Samozwaniec. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska napisała ponad 800 wierszy, które zostały opublikowane w kilkunastu tomikach poetyckich. Poruszała tematy miłości, przyrody, przemijania i egzystencjalnych lęków. Jest również autorką 15 dramatów, które choć mniej znane niż poezja, są cenione za ironię, humor oraz poruszanie tematów feministycznych i społecznych. Poetka wiele podróżowała, co znalazło wyraz w jej wierszach. Odwiedziła m.in.  Włochy, Turcję, Afrykę Północną i Francję. W 1934 r. uhonorowano ją Złotym Krzyżem Zasługi. W 1936 r. otrzymała Złoty Wawrzyn Akademicki przyznany przez Polską Akademię Literatury, a w 1937 r.  Literacką Nagrodę Miasta Krakowa. Po wybuchu wojny we wrześniu 1939 r.  musiała opuścić Polskę. Udało jej się dostać do Francji, a następnie do Anglii, gdzie na dłużej osiadła z mężem w Blackpool. Niestety zachorowała na raka, a szybkie postępy choroby przyczyniły się, mimo operacji i leczenia do jej śmierci w dniu 9 lipca 1945 r.  Na jej cześć – w 1982 r. jedną z planetoid (4114) nazwano Jasnorzewska. Członkinie DKK wysłuchały wiersza „Zapomniane pocałunki” w interpretacji Doroty Godzic. Dyskusja na temat twórczości Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej przeplatana była ciekawostkami z życia poetki oraz muzycznymi aranżacjami jej wierszy w wykonaniu Haliny Kunickiej „Wędrujemy”, Ewy Demarczyk „Pocałunki”, Sanah „Pocałunki”, Sanah i Katarzyny Nosowskiej „Ofelia”, Haliny Frąckowiak „Uścisk miłosny”. Zapraszamy na następne spotkanie DKK już w kwietniu.