„LUBELSKIE DNA”
Do 10 kwietnia 2025 r. (czwartek) w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Krasnymstawie można oglądać wystawę objazdową „LUBELSKIE DNA” przygotowaną przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.
Wystawa na 6 roll-upach prezentuje: Województwo Lubelskie, Wielokulturowość, Produkt regionalny, Towarzystwa regionalne, Wydarzenia kulturalne, Lubelskie globalnie.
Stolicą województwa jest Miasto Lublin. Powierzchnia województwa to 25122 km2, co stanowi 8% powierzchni Polski i trzecie miejsce w kraju. Województwo lubelskie sąsiaduje z czterema województwami: podkarpackim, podlaskim, mazowieckim, świętokrzyskim. Na terenie woj. lubelskiego znajdują się 2 Parki Narodowe (Poleski i Roztoczański), 104 Parki Krajobrazowe oraz Rezerwaty Przyrody, Pomniki Przyrody. Największymi rzekami są Wisła, Bug i Wieprz.
W regionie lubelskim przez wieki żyli obok siebie Polacy, Żydzi , Ukraińcy a także Niemcy, Romowie, Tatarzy, Włosi oraz przedstawiciele innych narodów. Było to miejsce kulturowego spotkania Wschodu z Zachodem. Obok kościołów katolickich są także cerkwie, synagogi i zbory różnych gałęzi reformacji. To właśnie położenie geograficzne na skraju polskich ziem etnicznych ukształtowało wielokulturowy charakter regionu, ale też przyczyniło się do tego, ze Lubelszczyzna stała się znaczącym terenem dla rozwoju handlu, ulokowanym na przecięciu szlaków kupieckich. W regionie można odnaleźć wiele miejsc mających wielokulturowy charakter i reprezentujących najważniejsze elementy lubelskiej mozaiki kulturowej, społecznej i religijnej.
Produkty regionalne i tradycyjne są ważnym elementem kultury lokalnej. Województwo lubelskie jest jednym z liderów w skali kraju. Produkty regionalne to te, których wysoka jakość i renoma związana jest z regionem w sensie geograficznym, tylko oznacza obszar, z którym związane jest wytwarzanie produktu. Natomiast produkty tradycyjne to produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, stanowią element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane oraz są elementem tożsamości społeczności lokalnej. Za tradycyjne metody produkcji uważa się metody wykorzystywane co najmniej od 25 lat.
Nasz region od zawsze był miejscem, w którym mieszały się kultury, dotyczy to także kultury kulinarnej. Wiele dań i produktów, które obecnie uważamy za tradycje Lubelszczyzny ma swoje źródło w innych krajach i narodach. Najbardziej znane produkty regionalne to cebularz lubelski, gryczak janowski, kapusta kwaszona kraśnicka, piernik lubelski, miód gryczany z Lubelszczyzny, miód pitny półtorak, piernik lubelski, sękacz podlaski.
Regionalizm to dążenie do ożywienia życia społeczno-gospodarczego poszczególnych dzielnic kraju przy zachowaniu ich odrębności kulturowych. Regionalizm bywa rozumiany jako zjawisko poszukiwania własnej tożsamości przez zbiorowość terytorialną wewnątrz większego systemu państwowego. Rozwój ruchu regionalnego na Lubelszczyźnie rozpoczął się od początku XX wieku i trwa nadal. Liczne towarzystwa, stowarzyszenia o charakterze regionalnym pełnią rolę liderów w społecznościach lokalnych, są ważnym miejscem spotkań, integracji, a także przestrzenią do wielorakich działań.
Wydarzenia kulturalne to nowoczesna forma promocji regionu i kreacji pozytywnego wizerunku regionu, to doskonale źródło popularyzowania dziedzictwa kulturowego regionu. Lubelszczyzna wyróżnia się bogactwem i różnorodnością wydarzeń kulturalnych. Dla mieszkańców tworzą one niepowtarzalną przestrzeń do integracji, inspirują do kreatywnych działań i współtworzenia kultury regionu. Najważniejsze z nich to: Święto róż w Końskowoli, Święto Wina w Janowcu nad Wisłą, Festiwal Filmu i Sztuki „Dwa Brzegi” w Kazimierzu Dolnym i Janowcu nad Wisłą, Ogólnopolskie Warsztaty Kowalskie w Wojciechowie, Międzynarodowe Zawody Balonowe w Nałęczowie, Festiwal Trzech Kultur we Włodawie, Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, Jarmark Jagielloński w Lublinie.
Lubelszczyzna to region pod wieloma względami nieprzeciętny. Można tu spotkać miejsca niepowtarzalne, wyróżniające go spośród innych regionów (Zamość jest miastem wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, Stadnina Janów Podlaski, która istnieje od 1817 roku, jest najstarsza państwową stadniną hodowli koni czystej krwi arabskiej w Polsce). Położenie w Polsce Środkowo-Wschodniej naszego województwa, stanowi wschodnią granicę Unii Europejskiej. Województwo Lubelskie jest członkiem jednej z największych w Europie, transgranicznej wspólnoty Euroregion Bug. Przez obszar województwa przebiegają główne szlaki transkontynentalne łączące Europę ze Wschodem. Ścierają się tu i przenikają kultury wielu narodów. Walory przyrodnicze, uzdrowiskowe i kulturowe to wielki atut regionu. Lubelskie należy do najczystszych obszarów Europy. Na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego, na rzece Sopot, można podziwiać tzw. szumy – charakterystyczne spiętrzenia płynącej wody, unikatowe w skali europejskiej. Dzięki korzystnym warunkom naturalnym jest liderem upraw rolniczych i sadowniczych. Przoduje w produkcji żywności ekologicznej. Jest największym w kraju producentem owoców miękkich – malin, porzeczek i truskawek jabłek, które są eksportowane do krajów Unii Europejskiej, Azji i Ameryki północnej. Lubelskie to również największy w Polsce i czołowy w Europie , producent doskonałej jakości chmielu. Głównym odbiorcą zagranicznym są Niemcy, Słowenia, Republika Czeska, Rumunia, Węgry.
Wystawę można oglądać w godzinach pracy biblioteki. Zapraszamy!
