Historia

Artykuł, który ukazał się w biuletynie  wydawanym przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie  „W kręgu kultury” nr 2(6) 2007.

Powiatowa Biblioteka Publiczna w Krasnymstawie.
Dnia 1 września 2000 roku Rada Powiatu Krasnostawskiego utworzyła Powiatową Bibliotekę Publiczną w Krasnymstawie. Zgodnie ze statutem biblioteka zapewnia obsługę biblioteczną mieszkańcom powiatu, służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych i informacyjnych jego mieszkańców, upowszechnianiu wiedzy i nauki, rozwojowi kultury, dba o sprawne funkcjonowanie sieci bibliotecznej i systemu informacyjnego na terenie powiatu oraz prowadzi działalność badawczą, popularyzatorską i wydawniczą w zakresie regionalizmu.
Zadania merytoryczne realizuje 5 pracowników (dyrektor, instruktor, gromadzenie i opracowanie zbiorów, czytelnia, wypożyczalnia). Cała kadra merytoryczna posiada wysokie kwalifikacje, wszyscy pracownicy mają wykształcenie wyższe, dwie osoby ukończyły studia podyplomowe. Oprócz instruktora, który pracuje na rzecz bibliotek gminnych w terenie, pozostali pracownicy aktywnie włączają się do działań podejmowanych na rzecz sieci powiatowe poprzez organizację konkursów i wystaw powiatowych, opracowywanie pomocy metodycznych, pomoc w zakresie gromadzenia zbiorów, reklasyfikacji, selekcji, w tworzeniu katalogów komputerowych. Od początku przyjęliśmy zasadę, że cała Biblioteka Powiatowa pracuje na rzecz bibliotek gminnych powiatu krasnostawskiego.
Początkowo wynajmowaliśmy 170 m² w budynku ZNP. Biblioteka znajdowała się na dwóch poziomach, w kilku oddalonych od siebie magazynach, nie było czytelni. Dlatego też w celu poprawy sytuacji podejmowaliśmy działania zmierzające do zmiany lokalu. W lipcu 2003 roku uroczyście otwarliśmy naszą nową siedzibę przy ul. Sobieskiego 3. W nowym lokalu o powierzchni 280 m² biblioteka rozpoczęła nowy etap swojej działalności. W jednym pomieszczeniu udało się zgromadzić cały księgozbiór, utworzyliśmy czytelnię na 12 miejsc, gdzie użytkownicy mogą swobodnie korzystać z księgozbioru podręcznego, bogatych zbiorów czasopism archiwalnych, 65 tytułów czasopism bieżących, a od października 2006 roku z 6 komputerów  i  dostępu do Internetu.
W chwili utworzenia nasz księgozbiór liczył 28157 woluminów przekazanych z Biblioteki Pedagogicznej. 84% zasobów stanowiła literatura naukowa i popularnonaukowa, a 16% literatura piękna polska i obca. Przyjęliśmy założenie, że zachowamy tak ukształtowaną strukturę księgozbioru, ponadto systematycznie będziemy wzbogacać zbiory z innych dziedzin wiedzy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na zbiory regionalne. Do 2006 r. nasz księgozbiór powiększył się o 8665 woluminów za sumę 165.518 zł, w tym 51 % pozyskaliśmy w formie darów. W roku 2006 r. zarejestrowaliśmy 2428 czytelników. W porównaniu z rokiem 2000, gdy rozpoczynaliśmy działalność nastąpił wzrost o 574 czytelników. Największą grupę od początku funkcjonowania biblioteki stanowią czytelnicy w przedziale wiekowym 20 – 44 lata (70%). Średnio dziennie w wypożyczalni odwiedza nas 80 czytelników, którzy rocznie wypożyczają ponad czterdzieści tysięcy jednostek materiałów bibliotecznych. Od roku 2003 raz w miesiącu odwiedzamy kilkunastu pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej w Krasnymstawie, wypożyczając im książki.
W czytelni średnio 4715 użytkowników rocznie korzysta z dwudziestu siedmiu tysięcy książek i czasopism. Natomiast w ciągu dziewięciu miesięcy z bezpłatnego „Punktu Dostępu do Internetu” skorzystało 2162 osoby.
W celu zapewnienia dostępu do lokalnej informacji staramy się gromadzić  wszystkie publikacje, które ukazują się na terenie powiatu krasnostawskiego, o powiecie i gminach oraz prowadzimy różne formy pracy promujące regionalizm. Pomocą w bieżącej działalności informacyjnej są systematycznie opracowywane : Materiały repertuarowe, Teczki tematyczne, Zestawienia bibliograficzne. Od 2002 r w Bibliotece funkcjonuje Punkt Informacji Europejskiej.
W 2001r. rozpoczęliśmy proces komputeryzacji. Katalog komputerowy naszych zbiorów tworzony w programie MAK liczy obecnie 9014 rekordów. Zamknęliśmy już katalog kartkowy. Aktualnie posiadamy 10 komputerów : 3 są przeznaczone dla pracowników, 1 na katalog komputerowy, 6 komputerów z dostępem do Internetu dla użytkowników.
Dopiero od roku 2003 i poprawy warunków lokalowych rozpoczęliśmy szerszą działalność kulturalną. Pierwsza wystawa, która została uroczyście otwarta 28 października 2003 r. prezentowała prace uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej w Krasnymstawie oraz wystawę poświęconą 25-leciu pontyfikatu Jana Pawła II. W lutym 2004 r. rozpoczęliśmy cykl wystaw „Ludzie z pasją”. Dotychczas na 7 takich wystawach zaprezentowaliśmy prace 23 lokalnych artystów mieszkających na terenie powiatu krasnostawskiego (malarstwo, rzeźba, haft). Oprócz promocji twórczości spotkania te są okazją do prezentacji gminy, w której mieszkają artyści oraz do pokazania biblioteki gminnej jako placówki wspierającej lokalnych twórców. Inne wystawy, które odbyły się w naszej bibliotece : „Pocztówki powiatu krasnostawskiego z kolekcji  A.Nizioła”, „Polskie pielgrzymki Jana Pawła II”, „K.Blixen- życie i twórczość”, „Kraśniczyn i okolice w fotografii A.Kurzępy”.
W ciągu trzech ostatnich lat zorganizowaliśmy 11 spotkań autorskich i promocji książek następujących autorów : M.Gleń, ks.P.Maciąg, S.Wiśniewska, K.Czarnota, A.Polski, K.Jerzykowska, L.Rak, W.Hermaszewski, A.Misiura, W.Tarnas, M.Gleń. Organizowaliśmy też spotkania z literaturą współczesną, kiermasze książek, wystawy prac plastycznych dzieci, kiermasze świąteczne, wystawy prac uczniów z kół plastycznych oraz prac uczestników Środowiskowego Domu Pomocy i Dziennego Domu Pomocy, warsztaty metodyczne dla nauczycieli. Co roku przeprowadzamy kilkanaście lekcji dla uczniów różnego typu szkół z terenu miasta i powiatu.
Od roku 2004 organizujemy powiatowy konkurs plastyczno-literacki „Legendy Ziemi Krasnostawskiej” skierowany do dzieci klas IV szkół podstawowych powiatu krasnostawskiego. Konkurs wszedł na stałe do kalendarza powiatowych imprez kulturalnych.
W październiku 2006 r. odbyło się uroczyste podsumowanie powiatowego konkursu regionalnego „Pamięć przeszłości”, które zaszczycił swoją obecnością wojewoda lubelski Wojciech Żukowski.  Czterem  bibliotekom gminnym i filiom wręczono nagrody i wyróżnienia za ich działania oraz pracę w zakresie regionalizmu. W marcu na podsumowaniu w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Lublinie Biblioteka Powiatowa zajęła 3 miejsce w kategorii najlepszych organizatorów powiatowych i w nagrodę otrzymała aparat cyfrowy.
Od początku funkcjonowania biblioteki praca na rzecz bibliotek gminnych powiatu jest naszym zadaniem priorytetowym. Założyliśmy przekształcanie bibliotek gminnych w instytucje aktywnie współuczestniczące w lokalnych i powiatowych dokonaniach, wydarzeniach, procesach społecznych i kulturalnych. Aktualnie sprawujemy opiekę nad 9 bibliotekami gminnymi i ich 10 filiami (3 biblioteki istnieją w strukturach GOK, 6 jest samodzielnymi instytucjami kultury).
Zadania w zakresie opieki merytorycznej są realizowane poprzez wyjazdy instruktażowe, szkolenia powiatowe. Bibliotekarze systematycznie korzystają z porad i konsultacji na miejscu w PBP. Średnio w roku instruktor realizuje 70 wyjazdów, ich celem jest : selekcja zbiorów, prace kulturalno-oświatowe, działalność informacyjna, organizacja pracy bibliotek i analiza ich działalności, reklasyfikacja, skontrum, komputeryzacja, estetyka i warunki lokalowe, rozmowy z władzami gminnymi oraz dyrektorami GOK.
Systematycznie przygotowujemy wystawy objazdowe, które są prezentowane w bibliotekach gminnych : 2002r. „Unia Europejska” , 2003 r. „Jan Paweł II – człowiek wiary kultury i nauki”, 2004 r. „Powiat krasnostawski wczoraj i dziś”, 2006r. „Ślady przeszłości – najciekawsze zabytki Ziemi Krasnostawskiej”. Organizowaliśmy podsumowania konkursów i różnych akcji powiatowych: „Ziemia dla ludzi, ludzie dla ziemi”, „Kornel Makuszyński wczoraj, dziś, jutro”, „Biblioteka-Czytelnik-Środowisko” „Legendy ziemi krasnostawskiej” „W krainie baśni Andersena”  „Drzewo genealogiczne” „Pamięć przeszłości. Ziemia krasnostawska dzieje, zabytki, kultura” .
W ramach doskonalenia zawodowego organizujemy warsztaty, szkolenia oraz kursy. Szkolenia i konsultacje odbywają się nie tylko w siedzibie naszej biblioteki, ale także w bibliotekach gminnych. Dążąc do integracji i aktywizacji środowiska bibliotekarskiego powiatu co roku w maju organizujemy wycieczkę z okazji Dnia Bibliotekarza.
W czasie naszej sześcioletniej opieki merytorycznej biblioteki gminne rozpoczęły systematyczne selekcje, powoli zwiększają środki na zakup zbiorów, dwie biblioteki wydzielono ze struktur urzędów gminy, a jedną odłączono od GOK. Zasięg czytelnictwa w powiecie wynosi aktualnie 18 %. Dzięki programowi „Ikonka” siedem bibliotek wzbogaciło się o komputery. Systematyczna pomoc, doskonalenie zawodowe pomagają powoli zmieniać oblicza bibliotek, uporządkowywać ich księgozbiory, rozszerzać działalność kulturalno-oświatową i informacyjną.
Staramy się, aby pozycja i autorytet naszej biblioteki wobec bibliotek gminnych był pochodną jej dorobku merytorycznego, osiągnięć zawodowych, potencjału intelektualnego pracowników, poziomu warsztatu pracy oraz realnych możliwości świadczenia pomocy merytorycznej. Nasza pomoc bibliotekom gminnym ma jedynie charakter merytoryczny i doradczy opierający się na współpracy.
Biblioteki powiatu krasnostawskiego oraz użytkownicy PBP mogą korzystać z naszych zbiorów, usług, wypracowanych metod i form pracy. Przed biblioteką ciągle stają nowe wyzwania, które mają wpływ na jej rolę w środowisku oraz kształtowanie nowego oblicza. Chcemy kontynuować automatyzację procesów biblioteczno-informacyjnych, tworzyć własne bazy danych, wymieniać informacje na nośnikach komputerowych, współpracować z bibliotekami w sieci celem wymiany doświadczeń i rozwiązywania wspólnych problemów.
Zdajemy sobie sprawę, że nasza biblioteka chcąc skutecznie funkcjonować musi opracować i stale aktualizować strategię marketingową. Już teraz staramy się tak programować naszą działalność, aby być placówką nowoczesną i efektywną. Promocja jest dla nas ważnym elementem pozwalającym na przekazanie za pośrednictwem prasy, radia i telewizji  informacji o bibliotece, jej zbiorach, usługach, organizowanych imprezach.
Staramy się zdobywać środki pozabudżetowe, piszemy wnioski do programów. Aktualnie dla uczniów trzech szkół ponadgimnazjalnych realizujemy zadanie „Mistrzowie słowa. Krasnostawskie spotkania z literaturą współczesną”. Dofinansowanie na realizację tego zadania otrzymaliśmy z Instytutu Książki  w ramach programu operacyjnego „Promocja czytelnictwa”.

Opracowanie : Elżbieta Patyk,  Dyrektor PBP w Krasnymstawie